Şükran Şahin’in Çocuklar İçin Önerdiği Beş Kitap

Kırk küsur yıl eğitimcilik yapınca, iki erkek çocuk ve sonrasında iki erkek torun olunca çocuk kitapları vazgeçilmezim oldu. Dünyada sonuçta her şey kitap olmak için var.

Seçerek alarak okuduğum, sayısını bile unuttuğum çocuk kitaplarından torunlarıma armağan etmek için ayırdığım beş kitabı isteğiniz üzerine Bizim Çağ Edebiyat dergisi okurları için tanıtacağım.

Kahkaha Kasabası
Altay Öktem
Resimleyen: B. Dörtpınar
Tudem Yayınları

Kahkaha Kasabası‘nın kapağı oldukça çekici, içindeki resimler de başarılı.  Dokuz yaşına kadar okunabilir.

Kitapta neşeli bir çocuk ve onun  meraklı bir tavşanı var. Bu kasabada çocuklar, yetişkinler, hayvan dostlar, bitkiler bol kahkahayla uyum içinde mutlu yaşıyorlar. Doğanın tüm canlılarıyla bütünleşmiş, umutlu içten bir masal, hayal dünyası sunuyor kitap çocuklara.  Hatta kasabada herkes uyurken bile gülümsüyor. Kitapta Pembe Balina Gölü, uçan balıklar, hava kaplumbağası, Hakete teyze, honamlı keçisi, norduz keçileri, kuyruksuz kedi, bilge bir babaanne ve neler neler var.  Özellikle ilginç tanımlamalar, çok bilindik olmayan isimler çocuk kitaplarında tercihimdir. Hem hayal gücünü tetikler, hem de telaffuz ederken dil gelişimine katkısı olur. Kahkahanın azaldığı, günümüz dijital birazda kaotik ortamında bu kitap; gülme eyleminin, neşenin, umudun ve hayallerin güzelliğini her fırsatta vurguluyor. Bu cesaretli, meraklı, heyecanlı ekip elbirliğiyle “Somurtuk Köyü”nü bile “Kahkaha Köyü”ne çevirebiliyorlar. Kasaba halkı tarafından “Ömür Boyu Kahkaha Madalyası”ile ödüllendiriliyorlar.

Balık Tutma Dersi
Heinrich Böll
Uyarlayan: Bernard Friot
Resimleyen: Emile Bravo
Çeviren: F. Müge Emel
Desen Yayınevi

1972 Nobel Edebiyat Ödülü’nün sahibi Heinrich Böll’ün efsanevi hikâyesi Balık Tutma Dersi, Fransız yazar Bernard Friot’nun çizgi roman uyarlaması ve Emile Bravo’nun çok başarılı görselleriyle yeniden hayat bulmuş. Yaşlı balıkçımız; küçük bir limanda mutlu, huzurlu, dingin kayığında uyurken şık giyimli bir turist onun fotoğrafını çekiyor, klik sesleriyle balıkçımız gözlerini aralıyor. Turist; iştahla, bilgiçlikle, kendi bakış açısına göre  balıkçımıza daha çok yapması  gerekenleri peş peşe soluksuz anlatıyor. Balıkçımız hoşnutsuzluğunu beden diliyle ne kadar anlatmaya çalışsa da havalı turist hâlâ devam ediyor. Kitabın sonunda yaşlı balıkçımız  turiste öyle bir yanıt veriyor ki turist de okuyucu da kalakalıyor. Kısacık yanıtıyla; mutluluğun göreceli ve kişinin içinde yaşadığı zihin durumuna göre olabileceğini, okura bir bilge tavrıyla sorgulattırıyor. 

Alanım görsel sanatlar olduğu için bu konuda hassasım. Torunlarıma kitap okurken kitaplardaki görsellerin  koyu, orta, açık lekeleri benim için önemlidir. Yazıların karekteri ve belirgin koyulukta olması da. Torunlarıma loş ışıkta kitap okurken belirgin olmayan renkler ve yazı karakterleri zorlanmama neden olur. Kitap bu konuda başarılı.  Ayrıca kitap, çocuklarımızın doğayla ve yaşadığımız çevreyle uyumlu, sürdürülebilir bir yaşam tarzı benimsemelerine katkı sunduğu ve mutluluk kavramını sorgulatma konunda ilham verdiği için benden tam not aldı. 

Bay Tavşan’ın Çikolata Fabrikası
Yazan ve resimleyen: Elys Dolan 
Çevirmen: Ümit Mutlu
Uçan Balık Yayınları

Kendisine Bay Tavşan denilmesini isteyen Bay Tavşan’ın Çikolata Fabrikası‘nda çok sayıda tavuk çalışıyor. Çikolata yumurtalar yapıyorlar. Çocukların çok sevdiği çikolataları yapan tavukların ağzından fabrikayı anlatan ve hareketli görsellerle desteklenen bir kitap. Kitap; gerçek hayata dair işçi işveren ilişkilerine, dünyanın düzenine, iş yaşamı, üretim tüketim, iş güvenliği gibi konulara tavukların çalıştığı  fabrika örgüsünde  bir büyüteç tutarak sürükleyici bir şekilde  inşa ediyor. Çevirisi de  eğlenceli olmuş. Ara sıra kıkırdamadan duramıyorsunuz. Aç gözlülüğün girdabına kendini kaptırmış bir patron Bay Tavşan. Bu acımazsızlığının sonucunda koskoca  fabrikasının içinde yapayalnız terkedilmiş buluyor kendisini. Tavukların haklarını arayışı sürecinde onlarsız hiçbir şey olduğunu fark ettiğinde dersini alıyor, kendisini haşmetli bir dürüstlükle değiştirip iyi  patron olmaya karar veriyor. Sonunda fabrika yine çalışmaya başlıyor, Bay Tavşan ve herkes mutlu güven içinde çalışmaya devam ediyor. Üretim artıyor.

Keşke gerçek hayatta da böyle olsa. 

Eksi Üç Evcil Hayvan İstiyor
Yazan ve Resimleyen: Ute Krause
Çevirmen: Nihal Ünver
Dinazor Çocuk

Eksi 3 Evcil Hayvan İstiyor kitabını Alman Yazar Ute Krause’nin bir söyleşisine katıldığımda almıştım. Hatta imza olarak şahane bir dinazor resmi  çizmişti kitabın girişine. Kitabı 5-8 yaş arası çocuklar okuyabilir ya da kitap onlara okunabilir.

Kitap; anne, baba ve çocuktan oluşan bir dinazor ailesini tanıtarak başlıyor.  Eksi 3 (çocuk), anne ve babasına evcil bir hayvan istediğini söylüyor. Aile buna razı olmuyor çünkü onun evcil hayvan bakımı sorumluluğu üstlenebileceğini düşünmüyorlar. Ancak Eksi 3 kararlıdır evcil hayvan bakmaya.  Yılmıyor, ailesinden habersiz ormanda dev yapraklar topluyor ve üzerine “Evcil hayvanlarınıza bakılır” yazarak altına da adresini ekliyor, ormanın her yerine asıyor. Macera böyle başlıyor.  Eksi 3, ona bakması için getirilen kendisinden on, yirmi kat büyük dinozorlarla eğlenceli, pratik çözümler bularak başarıyla uğraşıyor, evcil hayvana bakabileceğini ispat ediyor. Komşuları da Eksi 3’ün dinazorlarına ne kadar güzel baktığını anne ve babasına anlatınca onlar, çocukları hakkında yanlış düşündüklerini anlıyor. Bir hayvanın sorumluluğunu üstlenebileceğine inandıkları için biricik çocuklarına ilginç, sıra dışı bir evcil hayvan alıyorlar. Eksi 3’ün en iyi arkadaşı oluyor bu sürpriz  dost. 

Üç Kedi, Bir Dilek
Sara Şahinkanat
Resimleyen: A. İlhan Alican
Yapı Kredi Yayınları

Bu kitabı büyük torunuma okuduğumda o, dört yaşındaydı; tekrar tekrar okutmuştu bana, resimlerini hayranlıkla incelemişti. Şimdi aynı kitaptan yedi yaşındaki torunuma da aldım.

Damda üç kedi var: Piti, Pati, Pus. Sereserpe yatmışlar, gökyüzünü hayranlıkla seyrediyorlar. Bilmiş Kedi Pus  diyor ki “Gökyüzünde kayan bir yıldız görünce dileğin gerçekleşirmiş.”Piti bunu çok ciddiye alıyor ve dilek tutmak için gökyüzünde kayan bir yıldız görmek merakı ve umuduyla  günlerce damdan ayrılmıyor.  Neredeyse yaşamdan kopan, sadece kayan yıldıza fokuslanan  Piti için arkadaşları çok endişeleniyorlar. Dedektif gibi çalışarak kayan bir yıldız görseli yaratmak için maceralı işlere girişiyorlar ve başarıyorlar.

Kitap; arkadaşlık, dostluk, fedakarlık, dilekler, hayal kurmak ve çözüm üretme üzerine  çocukları düşündüren, ilham veren bir kitap. 

.