Onur Çalı
Yazılar
Sia Kitap
Ağustos 2023
111 sayfa
Bergama’da dünyaya gelen Onur Çalı, Hacettepe Üniversitesinde Mütercim Tercümanlık, Ankara Üniversitesinde Kadın Çalışmaları ve Dinler Tarihi okudu. İlk kitabı Eksik Yıl 2012’de okurlarla buluşan Çalı’nın Gemilerle Seyahat Eden Sözcükler adıyla bir araya getirdiği denemeleri Ağustos 2023’te yayımlandı.
Kitap iki bölümden oluşuyor: Gemilerle Seyahat Eden Sözcükler ve Vesikalık Fotoğraflar.
İlk bölümde on iki, ikinci bölümde ise beş yazı yer alıyor.
Çalı, ilk yazısında (Kutsal Ailenin Ölümü) kutsalın dili diye nitelediği mitlerden kadim bir mitosu, kurban etme mitosunu ele alıyor. Truva Savaşı’yla başlayıp sözü Habil ile Kabil’e getirip Jose Saramago’nun kaleme aldığı Kabil’e bağlıyor. Bir filmle (Kutsal Geyiğin Ölümü) bitiriyor. Vardığı noktada “Mademki en küçük yapıtaşı ailedir, toplumdaki birçok kötülüğün yeşerip boy attığı yer de -haliyle- ailedir.” düşüncesine katılıp katılmamak okura kalıyor.
Kitapta yer alan diğer yazılarda da aynı biçimde okuruna kitapların ve yazarların dünyasını açıyor: Bulgakov (Usta ile Margarita), Gonçalo M. Tavares (Teknik Çağında Dua Etmeyi Öğrenmek), John Steinbeck (Köpeğim Charley ile Amerika Yollarında), Tobias Wolff (Hikâyemiz Burada Başlıyor), Jose Saramago (Filin Yolculuğu), Çehov (Şehir Dışında Bir Gün), Alejandro Zambra (Belgelerim), Salâh Birsel, Sevim Burak, Mehmet Baydur, Aziz Nesin, Behçet Necatigil.
Bu arada Mican türküsüne ya da Anouar Brahem’tan Nayzak şarkısına kulak vermeyi, kadınların yapması münasip görülmeyen birçok şeyde öncülük yapan Annette Kellerman ile tanışmayı ya da soğuk bir Çamlıdağ gazozu yudumlamayı istemek de okura sunulan seçenekler arasında yer alıyor.
Onur Çalı’nın dileğine katılmamak ise mümkün değil.
Öyleyse yaşamalı. Ölüm eşiğinden geçmemişken ve dünyaya eyvallah çekmemişken… Henüz hayattayken yaşamalı. Ölüm korkumuzu yenecek şeylere tutunup yaşamalı! Güzel yaşamalı! Onurlu, yalansız, kimseye (ağaçlara, kuşlara, böceklere, hayvanlara, insanlara) zarar vermeden, direnerek, dayanışarak, sevgiyle yaşamalı!
Şiirle, aşkla, edebiyatla yaşamalı! (s.26)
–