27 Şubat 2024
SİBEL UNUR ÖZDEMİR
“Şimdi gelecek güzel günlere bakalım. Bilimin ışığında aydınlık yarınlara
yelken açalım.”
Kozmik Yumurta, Toprak Işık’ın güncel konulardan biri olan yapay zekâ ile insan zekâsını karşı karşıya getirdiği, merak uyandıran, heyecanlandıran, düşündüren, çözüm odaklı bir çocuk romanı.
Hikâyenin ana kahramanları İlkim, Utku ve Orkun. Bu romanın dünyalı kahramanları olduğu gibi Kozmik Yumurta oyununda yer alan sanal kahramanları da var. Üç arkadaş, bu kahramanlardan Hepkas ile birlikte hareket ediyor.
Orkun ve Utku ikiz kardeş. On iki yaşındalar. İlkim de onların yakın arkadaşı. Her şey öğretmenlerinin yapay zekâ ile ilgili bir ödev vermesi ve ikizlerin teyzesi Bilge Hanım’ın bilgisayarlarla çok haşır neşir olması (bilgisayar korsanı) nedeniyle ondan yardım almak için kapısını çalmaları ile başlıyor.
Bilge teyzenin alerjik bünyesi ve ilaç alarak uykuya dalması ile birlikte bizim üçlü bilgisayarda kayıtlı oyuna dâhil oluyorlar. İşte o andan itibaren gerçek dünya ile sanal dünya arasında gelişen bir maceraya tanık oluyoruz. İlkim, Orkun ve Utku teyzelerinin evine dönmek istiyor ancak karşılarına çıkan güçlüklerle baş etmek zorundalar, oyunun sonuna gelmeden evlerine dönmeleri mümkün değil.
Üçlünün kendilerini sanal dünyada ve oyunun içinde buldukları andan itibaren karşılaştıkları engelleri zekâları, düşünce güçleri ile aştıklarını görüyoruz. Bilgisayarın başında ise yine bir insan -Ceylin adında bir kız- vardır. Oyundaki kahramanlara komutları Ceylin veriyor. Kaybetmek istemediği kahramanlarına küçük yardımlarda da bulunuyor.
Romanın içine ustaca yerleştirilmiş, tarihin içinden kopup gelen bilgiler var. Tarihin yanı sıra fizik, psikoloji gibi bilimlerden yararlanıldığı, bunların edebiyatla harmanlandığı görülüyor. Toprak Işık, geçmişle geleceği başarılı bir şekilde harmanlayarak okuruna sunuyor. Teknolojinin bizimle tanıştırdığı photoshop, youtube vb. terimleri kullanıyor; yapay zekâyı anlatırken gerçek dünyayı da gözler önüne seriyor. Sanal dünyanın sanal kahramanlarının teknoloji ile birlikte tanıştığımız silahları değil de gürzü, kalkanı, mızrağı, mancınığı, asayı, sapanı kullanması dikkat çekiyor. Uçan cüceler, farklı renklerdeki orman, dev kuşlar, dev pipet, garip patates, bilge baykuş gibi masalsı öğeler de kitapta kendisine yer buluyor. Fantastik ve gerçekçi anlatım iç içe geçiyor Kozmik Yumurta’da. Dili sade, akıcı ve anlaşılır.
Romanda yer alan güzel iletiler var. Gelin bu iletilere birlikte göz atalım.
“Asla düşmanına sırtını dönme.” (s. 38)
“Zıddında saklıdır her şey.” (s. 65)
“Kendini bil yolcu.” (s. 65)
“Yaşam heyecandır.
Heyecan candır.” (s. 65)
“Şimdi gelecek güzel günlere bakalım. Bilimin ışığında aydınlık yarınlara yelken açalım.” (s. 107)
“Bilim, cesur adımlar atmayı gerektirir.” (s. 114)
“Esas olan uzunluğu değildir yaşananların, derinliği önemlidir içinde bulunan anın.” (s. 117)
Bizlerin de sık sık aklından geçen bir soruyu Utku şu biçimde dillendiriyor: “Robotlar dünyayı ele geçirebilir mi teyze? Bunu araştırmamız gerekiyor.” (s. 10)
Teyzesinin cevabı ise “Biz insanlar savaşırız ve kazanırız.” şeklinde oluyor.
Utku, Orkun ve İlkim sanal dünyanın esiri olmayıp evlerine dönebilirlerse Bilge teyze haklı çıkacaktır: “Biz insanlar savaşırız ve kazanırız.”
Sevgili çocuklar, robotlara “Buyurun gelin. Biz sizi, bizi köleleştirin diye geliştirdik zaten.” diyecek bir okur var mı aranızda? Önerim; İlkim, Orkun ve Utku’yla Kozmik Yumurta’nın içinde macera dolu, eğlenceli bir yolculuğa çıkmanız olacaktır. Gerisini siz aranızda çözersiniz!
.
