11 Ocak 2024
Kayıplarla başladığımız 2023 aynı zamanda Cumhuriyetimizin 100. yılını kutladığımız bir sene oldu. Böylesine önemli bir yılda gurur verici birçok gelişmeye tanık olmak geleceğe dair umutlarımızı da tazeledi.
Büyük kayıplar vererek başladığımız 2023 yılı birçok alanda hüznün hakim olduğu bir yıl oldu. Her ne kadar yılın ilk yarısındaki çaresizlik, keder ve öfke hiçbir şey yapmak istememe durumuyla ifadesini bulsa da yaz ayları itibariyle yeniden var olma ve üretme ihtiyacı kendini gösterdi. Sanatın birçok alanında toplumla buluşan eserlerde depremin etkilerini görmek kaçınılmazdı.
Hatay’da eşi ve kızıyla hayatını kaybeden anaokulu öğretmeni Nimet Rifaioğlu’nun yarım kalan kitabı meslektaşları tarafından tamamlandı ve kitaplaştırıldı. Ne Görüyorsan O adlı resimli çocuk kitabı ilk baskısında bİn adet bastı. Nimet öğretmenin kızlarına bırakmak istediği hediye yüzlerce çocuğa ulaştı.
Dış dünyada algıladığımız zamanın tahammül edilmesi zor gerçekliği karşısında var olabilmeyi sürekli ve anlamlı kılan edebiyatın bu önemli rolünü şair Mehmet Atilla mart ayında yeniden okurlara hatırlattı. 22 Mart Dünya Çocuk Şiirleri Günü için kaleme aldığı bildirisinde şiirin “kendine özgü bir iç zamanı” olduğunu vurguladı ve bu zamanın algıladığımız zamanın aksine kapsayıcı, keyifli ve heyecan verici olduğunu dile getirdi. Yaşamın bozulmuş dengesinin karşısına şiirin sunduğu duygu-düşünce bütünlüğünü yerleştirdi.
Nisan ve mayıs aylarının artan seçim gerginliği içerisinde kültür-sanat yaşamı renkli ve doyurucu içeriklerle okurlara ve sanatseverlere alternatifler sundu. Bunlardan biri 18-27 Mayıs tarihleri arasında Çocuk Yazını ve Artizan Sanat işbirliğinde düzenlenen Çocuk ve Sinema Günleriydi. Kolaj sergisi, atölyeler, film gösterimleri ve söyleşilerle dolu program edebiyat, sinema ve görsel sanatlar üçgeninde katılımcıları türler arası bir yolculuğa çıkardı.
Yine mayıs ayında Türkiye’nin çocuklara sürdürülebilir kalkınma amaçlarını anlatan ilk kitabı yayımlandı. Ayşe’nin Bulut Projesi çocuklarda iklim bilinci oluşturmayı hedeflerken çevre bilincinin artık sadece doğayı korumaya indirgenemeyeceğini de hatırlatmış oldu. Kitabı okurlarla buluşturan Günışığı Kitaplığı Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları Yayıncılar Sözleşmesi’ni imzalayan ilk yayınevi oldu. Yayınevinin çocuk ve gençlik edebiyatı alanında imza attığı bir başka ilk ise ocak ayında kurulan ve kitaplara artık bir dinleyici olarak yaklaşmayı da mümkün kılan Sesli Kitaplık.
Bahar aylarının bu hareketli süreci devam ederken birçok çocuk ve gençlik edebiyatı okurunu derinden üzen bir haber dolaşıma girdi. 2009 yılından beri okurlarına nitelikli çocuk edebiyatı yayınlarını tanıtan, eleştiri kültürünün gelişmesinde büyük rol sahibi İyi Kitap haziran ayında okurlarının karşısına son sayısıyla çıktı.
Çocuk dergiciliğinin aldığı bu büyük yara geçmişte de büyük emeklerle hazırlanmış ancak günümüze ulaşamayan nice dergiyi hatırlama gereğini ortaya çıkardı. Haziran’da 6. yılını kutlayan Çocuk Yazını düzenlediği Çocuk Dergiciliği Zirvesi’ne araştırmacıları, akademisyenleri, dergi emekçilerini ve yazarları davet etti. Çevrimiçi gerçekleşen zirvenin kapanış konuşmasını değerli yazar Yalvaç Ural yaptı.
Dijital yayınların her geçen gün daha çok popülerlik kazandığı 2020’li yılların şüphesiz en büyük kazanımlarından Sözelti Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Dergisi onuncu sayısıyla üç yılı geride bıraktı. Dergi bu sayısında “yolculuk” temasını işledi.
Yaz aylarında çocukları ve ebeveynleri, beşinci OÇA Festivali Üsküdar’da ağırladı. 21-22 Temmuz tarihlerinde gerçekleşen festivalde çocuklar çeşitli atölyelere katılıp yazarlarla tanışma fırsatı buldular.
Kayıplarla başladığımız 2023 aynı zamanda Cumhuriyetimizin 100. yılını kutladığımız bir sene oldu. Böylesine önemli bir yılda gurur verici birçok gelişmeye tanık olmak geleceğe dair umutlarımızı da tazeledi. Kasım ayında Astrid Lindgren Memorial Award (ALMA) adayları arasına Türkiye’den üç isim girdi: Bütün Çocuklar Bizim Derneği, Ege Çağdaş Eğitim Vakfı (EÇEV) ve Okuma Kültürünü Yaygınlaştırma Platformunun aday olduğu seçmelerde kazananlar Nisan 2024’te açıklanacak.
Ege Çağdaş Eğitim Vakfı’nın 2-3 Aralık tarihlerinde İzmir’de düzenlediği 9. Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Günleri’nde eğitimciler, yazarlar, yayınevleri ve okurlar “cesaret” teması etrafında fikir alışverişlerinde bulundular.
2023 yılında çocuk yayıncılığı dünyası düzenlenen hemen hemen tüm fuarlarda önemli bir pay sahibiydi. İzmir, Karadeniz, Bursa ve Çukurova fuarları farklı bölgelerde yüzlerce okuru yazar, çizer, editör ve eleştirmenlerle bir araya getirdi. İstanbul TÜYAP Kitap Fuarı ise 28 Ekim – 6 Kasım tarihlerinde 408 bini aşkın ziyaretçiyi ağırladı.
Yıl biterken okurlara yeni yıl hediyesi sunan Yeni e Kültür Sanat Edebiyat Dergisi, Safter Korkmaz’ın editörlüğünde “Çocukça Değil Çocuk İçin Edebiyat” sayısını okurlarıyla buluşturdu. Sansürden mülteciliğe, çeviriden telif haklarına, şiirden ilüstrasyona birçok konu bu sayıda gündeme taşındı.
Deprem felaketiyle başladığımız 2023 yılı maalesef yine çok üzücü ve kabul edilmesi zor bir gelişmeyle sona erdi. Filistin topraklarında başlayan ve yıl biterken hâlâ devam eden saldırılar, dünya gündemini ve zihinlerimizi meşgul etmeye devam ediyor. Çocuk edebiyatının temeli olan umuda tutunuyor, hiçbir çocuğun yaşam hakkının elinden alınmadığı bir dünya diliyoruz.
.